Sleutelcompetentie: historisch bewustzijn
In deze sleutelcompetentie is historische fenomenen situeren in een historisch referentiekader een belangrijke bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn om historische fenomenen, bronnen en beeldvorming te situeren in tijd, ruimte en in brede maatschappelijke (= politieke, sociale, culturele en economische) domeinen, de drie dimensies van een inhoudelijk historisch referentiekader.
Daarin onderscheiden de leerlingen kenmerken van samenlevingen binnen de bestudeerde historische periodes van het courante westerse historische referentiekader en identificeren ze scharnierpunten die de overgang tussen periodes markeren.
Primaire en secundaire bronnen
Kritisch reflecteren met en over historische bronnen is een volgende bouwsteen. Leerlingen moeten in staat zijn historische informatie in bronnen te onderscheiden en te duiden (= kritisch reflecteren met bronnen). Daarbij moeten zowel primaire als secundaire bronnen altijd kritisch worden geanalyseerd en naar waarde geschat.
In het licht van een specifieke historische vraag moeten leerlingen in staat zijn bronnen te selecteren en de bruikbaarheid, waarde, representativiteit en betrouwbaarheid van een bron te evalueren (= kritisch reflecteren over bronnen). Zo zien leerlingen in dat bronnen nooit neutraal, volledig en objectief kunnen zijn. Tegelijk leren ze waardevolle van onbetrouwbare bronnen onderscheiden.
Historische beeldvorming
In deze sleutelcompetentie is het ook de bedoeling om tot beargumenteerde historische beeldvorming te komen vanuit verschillende perspectieven. Vanuit een historische vraag en kritische bronnenanalyse leren de leerlingen bestaande historische beeldvorming kritisch deconstrueren. Door het zelf in acht nemen van meerdere perspectieven kunnen ze zo een beargumenteerd antwoord op een historische vraag formuleren en historische beeldvorming creëren.
Zo bouwen ze kennis op en breiden ze hun historische referentiekader uit. Leerlingen leren ook reflecteren over de complexe relatie tussen verleden, heden en toekomst en die duiden. Via kritische bronnenstudie zien leerlingen in dat verleden en geschiedenis geen synoniemen zijn, dat het verleden zelf en het beeld van dat verleden nooit hetzelfde kunnen zijn.
Geschiedenis
We kunnen het verleden niet rechtstreeks meer kennen, maar enkel tot een beeld ervan komen via de studie van overblijfselen en bronnen. Leerlingen begrijpen zo dat geschiedenis een constructie is, gebaseerd op de interpretatie van bronnen. Zo kunnen er meerdere visies op eenzelfde historische gebeurtenis naast elkaar bestaan, voor zover het gaat om beargumenteerde historische beeldvorming.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Digital Historytelling
Digital Historytelling lanceert innovatieve hulpmiddelen voor de lessen over de geschiedenis van Europa in de twintigste eeuw en burgerschapseducatie. Op deze website vind je boeiende lesscenario’s ter ondersteuning van de lessen over de …
Website -
Wereldmuseum Rotterdam
Wereldmuseum Rotterdam is een museum over mensen en biedt een spiegelbeeld van 130 jaar verzamelen door Rotterdammers voor Rotterdammers.
Enkele thema's: kolonialisme, slavernij, identiteit, symbolen ...
WebsiteLeerkracht -
Geschiedenis en didactiek
Op deze website van de vakgroep Geschiedenis en didactiek van de Universiteit Utrecht is lesmateriaal te vinden over verschillende onderwerpen over de verschillende tijdsvakken heen.
Je kan zoeken in een database met lesmateriaal.WebsiteLeerkracht, Ander -
Huis van Erasmus: Lessen burgerschap
Huis van Erasmus, is een groep van vrijwilligers, die het gedachtegoed, de ideeën en idealen van Erasmus voor een vreedzame en verdraagzame samenleving wil uitdragen door een concrete, eigentijdse invulling aan het gedachtegoed van Erasmus te …
WebsiteLeerkracht, Ander -
Facing History and Ourselves: De geschiedenis onder ogen zien
Facing History and Ourselves gebruikt lessen uit de geschiedenis om leraren en hun leerlingen uit te dagen op te staan tegen onverdraagzaamheid en haat. Ook stelt de website leraren en studenten in staat om kritisch na te denken over geschiedenis …
WebsiteLeerkracht -
Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België
De collecties van de Koninklijke Musea zijn een afspiegeling van de geschiedenis van de beeldende kunst - schilderkunst, beeldhouwkunst, tekeningen - van de vijftiende eeuw tot vandaag: Vlaamse primitieven, Pieter Bruegel, Dirk Bouts, Peter Paul …
Website -
Teaching Immigration in European Schools
Een reeks van innovatieve lesmodules die wetenschappelijke kennis over migratie naar het klaslokaal brengt:
- ontheemding en asiel;
- migratietrends;
- migratiebeleid;
- ethische en raciale discriminatie;
- ...
WebsiteOrganisatie, firma, vzw -
European Film Factory: Europees educatief filmplatform
Op deze website vind je verschillende kortfilms, documentaires en films die je met je leerlingen kan bekijken. Naast de bijhorende educatieve pakketten, kan je als leerkracht ook gebruikmaken van de mogelijkheid om notities, fragmenten en mindmaps …
WebsiteLeerkracht, Ander -
De slag om Leuven: Stadswandeling en docu
Deze historische documentairefilm, integraal opgebouwd uit archiefmateriaal, vertelt het verhaal van de verovering, bezetting en bevrijding van Leuven tijdens de tweede wereldoorlog. De focus ligt op Leuven, maar de film schetst tegelijk het …
Website -
Artvee: Klassieke kunst in het publieke domein met hoge resolutie
In de afgelopen jaren hebben verschillende grote musea en bibliotheken de meeste of alle kunst in het publieke domein in hun collecties aangewezen met een creative commons-licentie. Daardoor zijn ze voor elk doel zonder beperkingen beschikbaar. …
WebsiteLeerkracht -
De renaissance in de schilderkunst in Italië: Collectie met beelden
Italië kent de grootste renaissanceschilders van zijn tijd. Veel van die werken zijn te vinden in de Italiaanse musea, maar gelukkig zijn er toch nog een paar werken die jullie kunnen bewonderen. Ontdek ze in deze collectie van visueel …
Website -
Peter Paul Rubens: Collectie met beelden
Peter Paul Rubens is een van de beroemdste schilders van de Nederlanden. In deze collectie beelden vind je een paar van zijn bekendste werken die je kan bespreken in de klas.
Bekijk de collectie Peter Paul Rubens op Art in Flanders >
Website