Sleutelcompetentie: leercompetenties
De vaardigheden onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken hangen vast aan deze sleutelcompetentie.
Leeropvattingen, motivatie en leerstrategieën
Eén van de belangrijke bouwstenen is zichzelf als lerende begrijpen en positioneren ten aanzien van leren in het algemeen en van specifieke leerdomeinen. De leerling verwoordt hoe belangrijk hij/zij een opdracht vindt en welke opvattingen hij/zij daarover heeft.
Daarnaast geeft de leerling aan welke competenties er nodig zijn om de opdracht te realiseren en verbindt die met de eigen sterktes en verbeterpunten. Bewustwording, leerstrategie en leermotivatie komen onder de aandacht.
Informatie verwerven en verwerken
Daarnaast moeten leerlingen geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools inzetten om informatie digitaal en niet-digitaal kritisch te verwerven, beheren en verwerken rekening houdend met het beoogde leerresultaat en -proces. Om (digitale) informatie te verwerven is het namelijk belangrijk dat de leerling de meest efficiënte en effectieve zoekstrategie(ën) gebruikt.
Aanvankelijk krijgen de leerlingen hiervoor nog zoekstrategieën aangereikt. Nadien wordt van de leerlingen verwacht dat ze de gevonden bronnen en informatie beoordelen aan de hand van richtvragen. De leerlingen leren ook, aan de hand van een stappenplan, de gevonden informatie te verwerken tot een bruikbaar geheel en hanteren daarbij overzichten. Ook het presenteren en beheren van de verwerkte informatie komt aan bod.
Onderzoekscompetentie
De volgende bouwsteen is een (onderzoeks-)probleem (v)erkennen en een antwoord of oplossing zoeken gebruikmakend van geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools. De leerlingen voeren stapsgewijs een onderzoekstechniek of oplossingsstrategie uit op basis van criteria, een onderzoeksvraag en een hypothese. Ten slotte zullen de leerlingen een antwoord formuleren op de onderzoeksvraag aan de hand van richtlijnen.
Leerproces reguleren
Leerlingen moeten hun leerproces, leerresultaat en leeropvattingen kunnen reguleren. Daarnaast krijgen ze criteria aangereikt om hun leerresultaat en leerproces te beoordelen.
Omdat de reflectie over het doorlopen proces en de verkregen resultaten zowel tussentijds als aan het einde van het proces belangrijk is, worden reflectiemomenten afgesproken tussen leraar en leerlingen. Door hun leerproces en -resultaat te beoordelen krijgen leerlingen zicht op sterke en zwakke punten. Door die sterktes en zwaktes te analyseren, krijgen ze zicht op mogelijke verbeterpunten zodat ze hun leerproces en -resultaat kunnen bijsturen.
Leerproces samen vormgeven
Samen het leerproces vormgeven, is een andere bouwsteen. Daarbij gaat het om het samen bepalen van doelen, gedeelde stappenplannen en feedback(tools). Leerlingen moeten ook domeinspecifieke terminologie, symbolen en voorstellingen gebruiken. In elke sleutelcompetentie is aandacht voor een verzorgd taalgebruik essentieel.
Bij domeinspecifieke taal gaat het onder meer om woorden en uitdrukkingen die alleen in een bepaalde sleutelcompetentie of wetenschapsdomein voorkomen (bv. atoomnummer), maar het kan ook gaan om woorden en uitdrukkingen die er een heel specifieke betekenis krijgen.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Translanguaging in groepswerk
Korte videoreportage over hoe je je leerlingen kan toelaten hun thuistaal in te zetten tijdens het groepswerk.
VideoNieuwPedagogisch begeleider -
CLIL Connect Conference: Save the date
Ontdek de kracht van verbinding in het onderwijs op de CLIL Connect Conference.
Ben jij een onderwijsprofessional of onderzoeker in CLIL en meertalig onderwijs? Dan is dit jouw kans om te verbinden, leren en groeien. Van de Noordzee tot de …tot
Nascholing of activiteitLeerkracht -
Gratis bijscholingen dit voorjaar: Inspirerend audiovisueel materiaal en lestips!
Meer inspelen op de actualiteit met audio en video in je klas? Werkvormen met audiovisueel materiaal voor jouw vak? Samen met collega’s lesmateriaal maken en delen? Het Archief voor Onderwijs zorgt voor een kick-start met gratis workshops, …
Aankondiging -
Krachtige professionalisering van je teamwerking
In professionele leergemeenschappen bundelen leraren hun krachten om onderzoekend en lerend het leerproces van hun leerlingen te optimaliseren en sámen krachtige onderwijspraktijken te ontwikkelen. Met onze begeleiding legt u de basis voor …
Nascholing of activiteit -
Talentprojecten
Uitdaging nodig op school? Met onze verrijkingsprojecten krijg je digitaal lesmateriaal om jezelf meer uit te dagen. Bureau Talent ontwikkelde digitale Talentprojecten voor leerlingen die andere leerstof kunnen gebruiken. De projecten voldoen aan …
WebsiteGOK- of zorgcoördinator, ondersteuner, Ander -
Vind een wedstrijd voor jouw leerlingen binnen het Excellentiefonds!
Het Excellentiefonds ondersteunt wedstrijden of olympiades die vooral leerlingen in de arbeidsmarkt- en dubbele finaliteit uitdagen om binnen hun vakgebied of sector het beste van zichzelf te geven. Het fonds bundelt vijftien projecten in elf …
Aankondiging -
Gratis kranten en tijdschriften doorzoeken via het krantenarchief van de bib
Meer actualiteit in je les? Doorzoek gratis miljoenen artikels uit Belgische kranten & tijdschriften met het digitale krantenarchief van de bib. Met je Mijn Bibliotheek-profiel heb je altijd toegang, waar je ook bent. Op school moet je …
Aankondiging (4) -
Wereldwinkel op School: Opstartgids en actiefiches
Een Wereldwinkel op School, kortweg WoS, is een groep van jonge wereldburgers in actie. Het gaat om leerlingen, gesteund door een of meerdere leerkrachten, die actief verhalen verkopen aan hun medeleerlingen. Verhalen over mondiale ongelijkheid en …
Downloadbaar lesmateriaal -
The Differentiator: Bedenk een goede onderzoeksvraag
Om goede onderzoeksvragen te bedenken binnen elke orde van de Taxonomie van Bloom is deze differentiator een handige tool.
De tool is handig om cognitief sterke leerlingen die een verbredingsopdracht maken en leerlingen in de derde graad …
WebsiteGOK- of zorgcoördinator, ondersteuner, Ander -
Word een WaterWijze klas of school: Traject
Word een WaterWijze klas of school vanaf september 2024. Ga samen de uitdaging aan om leerlingen duurzame keuzes te leren maken en zo hun watervoetafdruk te verkleinen op school wat betreft voeding, kledij, papier, direct water ... Zo dragen we …
tot
Nascholing of activiteit -
Differentiatie- en verrijkingsmateriaal voor hoogbegaafden: Overzicht
Een tabel met materialen en methodes van uitgeverijen die kunnen gebruikt worden bij differentiatie en verrijking voor cognitief sterke leerlingen.
Er wordt vermeld voor welk vak en in welk leerjaar ze bruikbaar zijn.
Downloadbaar lesmateriaal (10) -
Nieuw op Het Archief voor Onderwijs: Inspiratie rond de zestien sleutelcompetenties
Hoe zet je de vernieuwing om in de lespraktijk? Het Archief voor Onderwijs selecteerde relevante filmpjes en audiofragmenten om in de klas te werken rond de 16 sleutelcompetenties. Voor elke sleutelcompetentie vind je dit lesmateriaal, tips en …
Aankondiging