Sleutelcompetentie: leercompetenties
De vaardigheden onderzoekscompetenties, innovatiedenken, creativiteit, probleemoplossend en kritisch denken, systeemdenken, informatieverwerking en samenwerken hangen vast aan deze sleutelcompetentie.
Leeropvattingen, motivatie en leerstrategieën
Eén van de belangrijke bouwstenen is zichzelf als lerende begrijpen en positioneren ten aanzien van leren in het algemeen en van specifieke leerdomeinen. De leerling verwoordt hoe belangrijk hij/zij een opdracht vindt en welke opvattingen hij/zij daarover heeft.
Daarnaast geeft de leerling aan welke competenties er nodig zijn om de opdracht te realiseren en verbindt die met de eigen sterktes en verbeterpunten. Bewustwording, leerstrategie en leermotivatie komen onder de aandacht.
Informatie verwerven en verwerken
Daarnaast moeten leerlingen geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools inzetten om informatie digitaal en niet-digitaal kritisch te verwerven, beheren en verwerken rekening houdend met het beoogde leerresultaat en -proces. Om (digitale) informatie te verwerven is het namelijk belangrijk dat de leerling de meest efficiënte en effectieve zoekstrategie(ën) gebruikt.
Aanvankelijk krijgen de leerlingen hiervoor nog zoekstrategieën aangereikt. Nadien wordt van de leerlingen verwacht dat ze de gevonden bronnen en informatie beoordelen aan de hand van richtvragen. De leerlingen leren ook, aan de hand van een stappenplan, de gevonden informatie te verwerken tot een bruikbaar geheel en hanteren daarbij overzichten. Ook het presenteren en beheren van de verwerkte informatie komt aan bod.
Onderzoekscompetentie
De volgende bouwsteen is een (onderzoeks-)probleem (v)erkennen en een antwoord of oplossing zoeken gebruikmakend van geschikte (leer-)activiteiten, strategieën en tools. De leerlingen voeren stapsgewijs een onderzoekstechniek of oplossingsstrategie uit op basis van criteria, een onderzoeksvraag en een hypothese. Ten slotte zullen de leerlingen een antwoord formuleren op de onderzoeksvraag aan de hand van richtlijnen.
Leerproces reguleren
Leerlingen moeten hun leerproces, leerresultaat en leeropvattingen kunnen reguleren. Daarnaast krijgen ze criteria aangereikt om hun leerresultaat en leerproces te beoordelen.
Omdat de reflectie over het doorlopen proces en de verkregen resultaten zowel tussentijds als aan het einde van het proces belangrijk is, worden reflectiemomenten afgesproken tussen leraar en leerlingen. Door hun leerproces en -resultaat te beoordelen krijgen leerlingen zicht op sterke en zwakke punten. Door die sterktes en zwaktes te analyseren, krijgen ze zicht op mogelijke verbeterpunten zodat ze hun leerproces en -resultaat kunnen bijsturen.
Leerproces samen vormgeven
Samen het leerproces vormgeven, is een andere bouwsteen. Daarbij gaat het om het samen bepalen van doelen, gedeelde stappenplannen en feedback(tools). Leerlingen moeten ook domeinspecifieke terminologie, symbolen en voorstellingen gebruiken. In elke sleutelcompetentie is aandacht voor een verzorgd taalgebruik essentieel.
Bij domeinspecifieke taal gaat het onder meer om woorden en uitdrukkingen die alleen in een bepaalde sleutelcompetentie of wetenschapsdomein voorkomen (bv. atoomnummer), maar het kan ook gaan om woorden en uitdrukkingen die er een heel specifieke betekenis krijgen.
Meer informatie en lesmateriaal over sleutelcompetenties
16 sleutelcompetenties vormen de basis voor de nieuwe eindtermen. De eindtermen worden geformuleerd in functie van deze sleutelcompetenties en niet langer in functie van vakken of leergebieden. Klik door voor heldere informatie bij de competenties.
-
Translanguaging in groepswerk
Korte videoreportage over hoe je je leerlingen kan toelaten hun thuistaal in te zetten tijdens het groepswerk.
VideoPedagogisch begeleider -
CLIL Connect Conference: Save the date
Ontdek de kracht van verbinding in het onderwijs op de CLIL Connect Conference.
Ben jij een onderwijsprofessional of onderzoeker in CLIL en meertalig onderwijs? Dan is dit jouw kans om te verbinden, leren en groeien. Van de Noordzee tot de …tot
Nascholing of activiteitLeerkracht -
Het versterken van de Pedagogical Content Knowledge in PAV: PCK-module voor student-leraren en leraren
Project Algemene Vakken (PAV) is een complex vak om te onderwijzen. Het is een geïntegreerd vak dat inhouden uit volgende uiteenlopende disciplines combineert:
- Nederlands,
- wiskunde,
- natuurwetenschappen m.i.v. STEM, …
Downloadbaar lesmateriaal -
Triënnale Brugge 2024: Inspiratiemap voor leerkrachten
Deze gratis bezoekerstool is gemaakt voor leerkrachten en bevat infofiches over de twaalf kunstenaars en de kunstwerken van Triënnale Brugge 2024. De inspiratiemap bevat:
- werkvormfiches die werkvormen voor verschillende leeftijden bundelen per …
Downloadbaar lesmateriaal -
MOOC: Digitaal onderwijs met cultureel erfgoed
De MOOC Digitaal onderwijs met cultureel erfgoed maakt gebruik van de gedigitaliseerde collectie cultureel erfgoed van Europeana en inhoud van de blog Teaching with Europeana. Daarmee worden deelnemers bekend gemaakt met leermiddelen in meerdere …
tot
Nascholing of activiteit -
Samenvatting maken: Werkbundel
Bundel i.v.m. samenvatten bij les 16 van Campus 2. In deze bundel leren de leerlingen stap voor stap hoe ze moeten beginnen aan het maken van een schema en samenvatting.
De bundel is gebaseerd op een (ingekort) krantenartikel van de VRT.
Downloadbaar lesmateriaal (7)Leerkracht -
Reynaert De Vos: Lespakket
Een eeuwenoud verhaal over een heel erg sluwe vos. Maak samen met je klas kennis met Reynaert. Wie is hij? Wat deed hij? Waarom is hij nog zo actueel? Lees het verhaal, rijm, maak je eigen boekcover en breek je hoofd over morele dilemma's!
Downloadbaar lesmateriaal (7) -
Karrewiet 2023: Jaaroverzicht
Opdrachten bij het jaaroverzicht van Karrewiet van 2023. Als start kan je voorkennis activeren en het jaaroverzicht bekijken.
Er is een evaluatie voor het opzoekingswerk en voor samenwerking.
De werkbundel voor de leerlingen en de verbetersleutel voor …
Downloadbaar lesmateriaal (53)Leerkracht -
Week- en examenplanning maken: Workshop
Dit leermiddel is een workshop waarin leerlingen een week- en examenplanning leren maken. Ze leren dit op papier, maar ook met behulp van de Smartschoolplanner.
De leraar projecteert de webquest op het scherm, de leerlingen openen diezelfde webquest …
Downloadbaar lesmateriaalLeerkracht -
Gratis bijscholingen dit voorjaar: Inspirerend audiovisueel materiaal en lestips!
Meer inspelen op de actualiteit met audio en video in je klas? Werkvormen met audiovisueel materiaal voor jouw vak? Samen met collega’s lesmateriaal maken en delen? Het Archief voor Onderwijs zorgt voor een kick-start met gratis workshops, …
Aankondiging -
EDUbox Nepnieuws: Interactieve videoles
De VRT EDUbox is digitaal en kant-en-klaar lesmateriaal rond één maatschappelijk thema. Het bevat tekst, video's, digitale tools, interactieve oefeningen en discussiemomenten.
Elke EDUbox heeft verschillende vormen. Dit is de …
Interactieve oefening -
KLAAR: Luisteropdracht bij Israëlisch-Palestijns conflict - Impact Nederlands 2
In deze luisteropdracht bij een fragment van KLAAR over het Israëlisch-Palestijns conflict komen de verschillende luisterstrategieën aan bod.
Downloadbaar lesmateriaal (7)Leerkracht